วิวคณะนิติศาสตร์: จบแล้วเป็นได้แค่อัยการ ผู้พิพากษา ทนาย จริงหรือ?

วิวคณะนิติศาสตร์: จบแล้วเป็นได้แค่อัยการ ผู้พิพากษา ทนาย จริงหรือ?

เมื่อพูดถึง "คณะนิติศาสตร์" ภาพแรกที่หลายคนนึกถึงคงหนีไม่พ้นการสวมชุดครุยว่าความในศาลของ 3 อาชีพในฝันอย่าง ผู้พิพากษา, อัยการ, และทนายความ ซึ่งเป็นอาชีพที่มีเกียรติและเป็นยอดพีระมิดของสายงานกฎหมาย แต่คำถามสำคัญคือ "จบนิติศาสตร์แล้ว ทำได้แค่นี้จริงๆ หรือ?"

คำตอบคือ "ไม่จริงเลยค่ะ" โลกของนักกฎหมายนั้นกว้างใหญ่กว่าที่คิดมาก วันนี้ Tutorwa Channel จะพาน้องๆ ไปสำรวจการเรียนตลอด 4 ปีในคณะนิติศาสตร์ และเปิดโลกทัศน์ให้เห็นว่า "ปริญญาทางกฎหมาย" สามารถนำไปต่อยอดในเส้นทางอาชีพที่หลากหลายและน่าสนใจได้อย่างไรบ้าง

นิติศาสตร์... ศาสตร์ที่ว่าด้วยกฎเกณฑ์ของสังคม

หัวใจของนิติศาสตร์ คือการเรียนรู้เกี่ยวกับ "กฎหมาย" ซึ่งเป็นกฎเกณฑ์กติกาที่ใช้ในการอยู่ร่วมกันของคนในสังคม ตั้งแต่เรื่องใกล้ตัวอย่างการทำสัญญาซื้อขาย, การกู้ยืม, มรดก ไปจนถึงเรื่องระดับประเทศอย่างกฎหมายรัฐธรรมนูญ

การเรียนนิติศาสตร์จึงไม่ใช่แค่การท่องจำตัวบทกฎหมาย แต่คือการฝึก "วิธีคิดอย่างเป็นเหตุเป็นผล (Logical Reasoning)" หรือที่เรียกกันว่า "การคิดแบบนักกฎหมาย (Legal Mind)" คือการนำข้อเท็จจริงมาปรับใช้กับตัวบทกฎหมายเพื่อหาข้อสรุปที่ยุติธรรม

4 ปีในคณะนิติศาสตร์ เรียนอะไรกันบ้าง?

• ปี 1: เป็นการปูพื้นฐานความเข้าใจเกี่ยวกับกฎหมายทั้งหมด เรียนวิชาพื้นฐาน เช่น กฎหมายมหาชนเบื้องต้น, กฎหมายเอกชนเบื้องต้น (กฎหมายแพ่ง), ประวัติศาสตร์กฎหมาย เพื่อให้น้องๆ เห็นภาพรวมของระบบกฎหมาย
  
• ปี 2-3: เข้าสู่การเรียนกฎหมายในสาขาหลักๆ อย่างเข้มข้น ซึ่งเป็นแกนกลางของวิชาชีพ ได้แก่:
  • กฎหมายแพ่งและพาณิชย์: นิติกรรม, สัญญา, หนี้, ทรัพย์สิน, ครอบครัว, มรดก
    
  • กฎหมายอาญา: ฐานความผิด, โทษ, การกระทำโดยเจตนา/ประมาท
    
  • กฎหมายวิธีพิจารณาความ: กระบวนการดำเนินคดีในศาล ทั้งคดีแพ่งและคดีอาญา
    
  • กฎหมายมหาชน: กฎหมายรัฐธรรมนูญ, กฎหมายปกครอง
    
• ปี 4: เป็นปีแห่งการเลือกเรียน "วิชาเลือกเฉพาะทาง" ตามความสนใจ เพื่อนำไปต่อยอดในสายอาชีพ เช่น กฎหมายภาษีอากร, กฎหมายทรัพย์สินทางปัญญา, กฎหมายระหว่างประเทศ, กฎหมายธุรกิจ

เปิดโลกอาชีพหลังจบนิติศาสตร์
ปริญญานิติศาสตรบัณฑิตเป็นใบเบิกทางสู่อาชีพที่หลากหลายมากค่ะ

1. กลุ่มวิชาชีพสายตรง (ต้องมีใบอนุญาต)

• ทนายความ: ต้องสอบ "ตั๋วทนาย" จากสภาทนายความ
  
• อัยการ และ ผู้พิพากษา: เป็นเส้นทางที่ยากและทรงเกียรติที่สุด ต้องเรียนจบเนติบัณฑิตไทย และผ่านการสอบคัดเลือกที่เข้มข้นของแต่ละสนามสอบ
  

2. กลุ่มนักกฎหมายในองค์กร (In-house Lawyer)

• นิติกร (Legal Officer): เป็นนักกฎหมายประจำบริษัทเอกชนหรือหน่วยงานราชการ ทำหน้าที่ดูแลสัญญา, ให้คำปรึกษา, และจัดการข้อพิพาททางกฎหมายขององค์กร เป็นสายงานที่กำลังเป็นที่ต้องการของตลาดอย่างสูง
• ที่ปรึกษากฎหมาย (Legal Advisor): ทำงานในบริษัทที่ปรึกษากฎหมาย (Law Firm) ให้บริการลูกค้าที่หลากหลาย
• ฝ่ายกำกับดูแลการปฏิบัติงาน (Compliance): ดูแลให้องค์กรดำเนินธุรกิจถูกต้องตามกฎหมายและกฎระเบียบต่างๆ (โดยเฉพาะในสถาบันการเงินและบริษัทในตลาดหลักทรัพย์)

3. กลุ่มอาชีพอื่นๆ ที่ใช้ทักษะทางกฎหมาย

• ข้าราชการ/พนักงานในหน่วยงานของรัฐ: เช่น ปลัดอำเภอ, เจ้าหน้าที่ในกระทรวงต่างๆ, ตำรวจ, เจ้าหน้าที่กรมสรรพากร, เจ้าหน้าที่ศาล
  
• ฝ่ายบุคคล (HR): ใช้ความรู้ด้านกฎหมายแรงงาน
  
• นักวิเคราะห์นโยบาย (Policy Analyst)
  
• เจ้าหน้าที่สินเชื่อในธนาคาร
  
• นักการเมือง

อยากเข้าคณะนิติศาสตร์ ต้องเตรียมตัวสอบอะไร?

• TGAT ความถนัดทั่วไป
  
• A-Level ภาษาไทย, สังคมศึกษา, และภาษาอังกฤษ (สามวิชานี้สำคัญมาก!)
  (บางมหาวิทยาลัยอาจกำหนดให้เลือกสอบ A-Level คณิตศาสตร์ 2 หรือ ภาษาต่างประเทศ เป็นวิชาเลือก)