สรุปครบ! "โควตาพื้นที่บริการ" และ "โควตาจังหวัด" สอบเข้า ม.1 คืออะไร? เช็กด่วนลูกเรามีสิทธิ์ไหม? (ก่อนเสียโอกาสฟรี!)

อีกหนึ่งความได้เปรียบของการสอบเข้า ม.1 โรงเรียนรัฐบาล คือการใช้สิทธิ์ "นักเรียนในเขตพื้นที่บริการ" หรือที่เรียกกันติดปากว่า "เด็กโควตา" นั่นเองค่ะ ซึ่งอัตราการแข่งขันในรอบนี้มักจะน้อยกว่ารอบสอบทั่วไป (นอกเขต) อย่างเห็นได้ชัด

แต่ปัญหาคือ... คุณพ่อคุณแม่หลายท่านยังสับสนว่า "บ้านอยู่ตรงนี้ได้สิทธิ์โรงเรียนไหน?", "ต้องย้ายทะเบียนบ้านมานานกี่ปี?", "ถ้าอยู่ต่างจังหวัดมีโควตาไหม?" วันนี้ทีมงาน Tutorwa สรุปเงื่อนไขและวิธีเช็กสิทธิ์ล่าสุดปี 2568-2569 มาให้แบบเข้าใจง่ายๆ ค่ะ

 1. โควตา "ในเขตพื้นที่บริการ" (สำหรับโรงเรียนดังใน กทม./หัวเมือง)**
โควตานี้สำหรับน้องๆ ที่มีชื่ออยู่ในทะเบียนบ้าน "ตามเขต/อำเภอ/ตำบล" ที่โรงเรียนกำหนด

• ใครมีสิทธิ์: นักเรียนที่มีชื่อในทะเบียนบ้านที่อยู่ในเขตพื้นที่บริการของโรงเรียนนั้นๆ
  
• เงื่อนไขสำคัญ (ต้องดอกจันตัวโตๆ):
  

1. ระยะเวลา: ต้องมีชื่ออยู่ในทะเบียนบ้านนั้นมาแล้ว ไม่น้อยกว่า 2 ปี (นับถึงวันสมัครสอบ ประมาณเดือนมีนาคม) บางโรงเรียนดังอาจกำหนด 3 ปี กรุณาเช็กประกาศโรงเรียนอีกครั้ง
2. การอยู่อาศัย: ต้องอาศัยอยู่จริงกับบิดามารดา หรือผู้ปกครอง (ไม่ใช่แค่ย้ายชื่อมาฝากไว้เฉยๆ โรงเรียนบางแห่งมีการสุ่มตรวจเยี่ยมบ้านด้วยนะคะ!)

• ข้อดี: อัตราการรับเยอะกว่า และคู่แข่งน้อยกว่ารอบทั่วไป (เพราะแข่งกันเองเฉพาะคนในพื้นที่)
  

 2. โควตา "จังหวัด" (สำหรับโรงเรียนประจำจังหวัด/จุฬาภรณฯ)**
สำหรับโรงเรียนวิทยาศาสตร์จุฬาภรณราชวิทยาลัย (จภ.) หรือโรงเรียนประจำจังหวัดบางแห่ง จะใช้เกณฑ์ "โรงเรียนที่น้องเรียนอยู่" เป็นตัวกำหนดสิทธิ์ค่ะ

• ตัวอย่าง (โรงเรียนจุฬาภรณฯ): จะรับนักเรียนจากโรงเรียนประถมที่ตั้งอยู่ใน "จังหวัดเขตบริการ" ของ จภ. นั้นๆ
  
  • เช่น: จภ.ปทุมธานี รับเด็กจากโรงเรียนใน ปทุมธานี, นนทบุรี, นครนายก, สระบุรี, อยุธยา, อ่างทอง
    
• วิธีเช็ก: ดูว่าโรงเรียนประถมที่ลูกเรียนอยู่ ตั้งอยู่จังหวัดไหน และจังหวัดนั้นมีสิทธิ์สอบโรงเรียนมัธยมไหนบ้าง (ไม่ต้องดูทะเบียนบ้าน ดูที่ตั้งโรงเรียนเป็นหลัก)
  

 คำถามยอดฮิต: "ย้ายทะเบียนบ้านตอนนี้ทันไหม?"
ถ้าตอนนี้ลูกอยู่ ป.6 แล้วเพิ่งคิดจะย้าย... "ไม่ทันแล้วค่ะ" สำหรับสิทธิ์ในเขตพื้นที่บริการ (เพราะต้องอยู่ครบ 2 ปี)

• แต่... ยังมีทางเลือกอื่น:
  
  • สอบรอบทั่วไป (นอกเขต): ถึงไม่ได้โควตาพื้นที่ ก็สามารถสมัครสอบรอบปกติได้ (รับทุกคนไม่จำกัดพื้นที่) แค่ต้องทำคะแนนให้สูงกว่าเด็กในเขตหน่อยค่ะ
    
  • สอบห้องเรียนพิเศษ (Gifted/EP): รอบนี้ ไม่จำกัดพื้นที่บริการ ค่ะ บ้านอยู่เชียงใหม่ก็มาสอบสวนกุหลาบ กทม. ได้ (วัดกันที่สมองล้วนๆ!)
    

✅ วิธีเช็กสิทธิ์ว่า "บ้านเราอยู่เขตพื้นที่ไหน?"

1. เข้าไปดูประกาศรับสมัครนักเรียนของโรงเรียนเป้าหมาย (ดูย้อนหลังปีก่อนก็ได้) หัวข้อ "การกำหนดเขตพื้นที่บริการ"
   
2. โรงเรียนจะระบุชัดเจนเลยว่า รับเด็กจาก แขวงไหน, ตำบลไหน, หมู่ที่เท่าไหร่
   
3. ระวัง! บางโรงเรียนรับทั้งแขวง แต่บางโรงเรียนรับแค่ "บางหมู่บ้าน" ในแขวงนั้น ต้องดูให้ละเอียดนะคะ